เดือนพฤศจิกายน: เดือนแห่งการตระหนักรู้เรื่องเบาหวาน
เดือนพฤศจิกายนเป็นเดือนแห่งการรณรงค์เพื่อสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวาน โดยในปีนี้เน้นไปที่ ภาวะก่อนเบาหวาน และ การป้องกันโรคเบาหวาน คุณอาจคุ้นเคยกับแนวทางพื้นฐานในการป้องกันโรคเบาหวาน แต่คุณเข้าใจหรือไม่ว่ากลูโคสถูกควบคุมในร่างกายอย่างไร? แม้เราจะทราบดีว่าการรับประทานอาหารและการออกกำลังกายเป็นสิ่งสำคัญ แต่การเข้าใจเหตุผลและกระบวนการของการควบคุมกลูโคสสามารถช่วยสร้างแรงบันดาลใจให้เราเลือกสิ่งที่ดีต่อสุขภาพได้มากขึ้น
กลูโคสคืออะไร?
กลูโคสคือรูปแบบของน้ำตาลที่ร่างกายได้รับจากอาหาร ซึ่งทำหน้าที่เป็นแหล่งพลังงานหลักของร่างกาย เราได้รับกลูโคสส่วนใหญ่มาจากคาร์โบไฮเดรต เช่น ขนมปัง พาสต้า มันฝรั่ง และผลไม้ โดยกลูโคสมีหน้าที่หลักในการให้พลังงาน
กระบวนการควบคุมกลูโคสในร่างกาย
ร่างกายมีระบบต่างๆ ที่ทำงานร่วมกันเพื่อผลิตและแจกจ่ายกลูโคสอย่างเหมาะสม หลังจากที่เรารับประทานอาหาร อาหารจะถูกย่อยสลายโดยกรดและเอนไซม์จนปล่อยกลูโคสออกมา จากนั้นกลูโคสจะถูกดูดซึมผ่านเซลล์ลำไส้และเข้าสู่กระแสเลือด
เมื่อร่างกายได้รับกลูโคส มันจะถูกนำไปใช้เป็นพลังงานสำหรับสมองและกิจกรรมต่างๆ ในแต่ละวัน หากมีกลูโคสมากเกินกว่าที่ร่างกายต้องการ กลูโคสส่วนเกินจะถูกเปลี่ยนเป็นไขมันเพื่อเก็บเป็นพลังงานสำรอง อย่างไรก็ตาม การมีไขมันสะสมมากเกินไปอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพ ดังนั้น การจัดการระดับกลูโคสจึงมีความสำคัญ
เมื่อระดับกลูโคสสูงเกินไป
ในชีวิตประจำวัน หลายคนบริโภคคาร์โบไฮเดรตในปริมาณที่มากเกินไปหรือเลือกอาหารที่มีดัชนีน้ำตาลสูง ซึ่งส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงอย่างต่อเนื่อง การมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานานอาจลดความไวของอินซูลินและทำให้การควบคุมกลูโคสผิดปกติ
อาการของน้ำตาลในเลือดสูง ได้แก่ อ่อนเพลีย กระหายน้ำบ่อย และรู้สึกหิวบ่อย หากระดับน้ำตาลในเลือดยังคงสูงเกินไป อาจเกิดปัญหาสุขภาพที่รุนแรงมากขึ้น ระดับน้ำตาลในเลือดที่ถือว่าสูงคือมากกว่า 130 มก./ดล. ก่อนมื้ออาหาร หรือ 180 มก./ดล. หลังมื้ออาหาร
4 วิธีง่ายๆ ในการรักษาระดับกลูโคสให้สมดุล
การควบคุมระดับกลูโคสให้เหมาะสมไม่เพียงช่วยให้คุณมีพลังงานที่ยั่งยืน แต่ยังช่วยลดความเสี่ยงของโรคเบาหวานและส่งเสริมสุขภาพโดยรวม
- ออกกำลังกายเป็นประจำ
การออกกำลังกายช่วยเพิ่มความไวของอินซูลิน ทำให้เซลล์สามารถใช้กลูโคสในเลือดได้ดีขึ้น ลองเพิ่มกิจกรรมแบบ HIIT (High-Intensity Interval Training) อย่างน้อยวันละ 30 นาที สัปดาห์ละ 5 วัน - ระวังการบริโภคคาร์โบไฮเดรต
ไม่จำเป็นต้องงดคาร์โบไฮเดรต แต่ควรเลือกคาร์โบไฮเดรตที่ดีต่อสุขภาพ เช่น ธัญพืชไม่ขัดสีและผลไม้สด หลีกเลี่ยงน้ำตาลทรายขาวและแป้งขัดขาว - ดื่มน้ำให้เพียงพอ
การดื่มน้ำช่วยให้ร่างกายขับน้ำตาลส่วนเกินออกจากไตและรักษาสมดุลของน้ำในร่างกาย - ทานอาหารในปริมาณที่เหมาะสม
ควรหลีกเลี่ยงการทานจุบจิบและการทานเร็วเกินไป ลองทานอาหารให้ช้าลงเพื่อให้ร่างกายมีเวลารับรู้ความอิ่ม
หากคุณกังวลว่าระดับกลูโคสในเลือดอาจสูงเกินไป ควรปรึกษาแพทย์ก่อนทำการเปลี่ยนแปลงในอาหารหรือกิจวัตรประจำวันของคุณ
อ้างอิง:
Overview of Glucose Regulation. Tirone, Thomas A; Brunicardi, F Charles. World Journal of Surgery; Lupsingen Vol. 25, Iss. 4, (Apr 2001): 461-7. DOI:10.1007/s002680020338